CON ĐỈA HAI
VÒI
Nguyễn Văn
Sâm
Chú Tám cầm
tấm giấy đi lãnh đồ mà nước mắt
rưng rưng. Vợ chồng Chú từ ngày đổi đời tới
giờ cứ trông đứng trông ngồi tin tức
của đứa con gái độc nhứt của mình. Mình
già rồi, biết sống nay chết mai gì, mà sao sống
cơ cực quá. Mình như mặt trời xế bóng mà con
cái thì biền biệt tăm hơi. Cầu mong cho nó còn
sống nó gởi thơ dìa để mình mừng, để
coi bầy cháu ngoại bây giờ ra sao. Nếu nó có dư giả
gửi dìa chút đỉnh thì cũng tốt, bằng nó
chưa khá, mà có lòng tưởng tới mình thì gởi
thơ cho biết tin tức không cũng được. Chú
luôn luôn nói với Thiếm như vậy, rồi ngày
lại ngày hai vợ chồng ngóng thơ con. Mà ác ôn, Cô Hai,
con chú gần hai năm sau mới có điện tín về,
gồm vỏn vẹn chỉ có hai câu: “Cháu
gởi lời thăm chú thiếm được bình yên.
Tụi cháu luôn luôn nhớ chú thiếm.” Dưới có ký
tên thời con gái của cô Hai: Lê.
Gặp Ông
Bảy Năm Trên, chưa kịp chào hỏi, chú Tám đã
khoe mặc dầu trong cách nói chú làm ra vẻ trách móc thở
than: “Anh Bảy coi con Lê tui nó ác hông? Ai
đời ra đi bỏ cha mẹ không tin tức gì
hết mấy năm trời, bây giờ gởi thơ dìa
cũng hà tiện chữ. Viết có hai câu mà lại kêu
bằng chú nữa.” Rồi chú chép miệng: Nó sợ
cái gì kỳ cục vậy hỗng biết! Con cái
người ta thơ từ tin tức rần rần, nó thì
không ơ. Mình muốn biết tin tức của nó mà nó làm
cái mửng nầy thì cũng như không.
Ông Bảy
hỏi lại, coi bộ ông cũng mừng lây:
-Bộ con Lê nó
gởi thơ về thiệt hả? Vậy tốt quá
trời rồi.
Rồi ông nói
luôn không để chú Tám kịp trả lời:
-Mà nó bây giờ
ở đâu vậy. Bên Mỹ hả? Anh phục tài tui
chưa? Hồi đó tui quả quyết nó đi Mỹ mà
hổng tin tui, anh cứ bán tín bán nghi. Hồi đó tui nói
như vậy cũng có lý do, hổng lẽ tụi nó chết
mất xác cả hai vợ chồng với mấy
đứa con?
Chú Tám phân
trần:
- Thì ai biết
đâu nè! Sau vụ ngàn cân treo sợi tóc đó mà mình hổng thấy tăm
hơi gì tụi nó hết, thì nghĩ
một là tụi nó chết hai là nó di
tản rồi mà không kịp báo
cho mình. Anh nhớ không, hồi đó cách mạng pháo kích căn
cứ nó nát nhừ mà. Tui nghi tụi nó
bị chết mất xác, anh nghi tụi nó đi Mỹ
cũng hợp lý thôi. Hổng lẽ anh trù ẻo con tui. Còn
tui ngày nào cũng van vái cho anh nói đúng. Bây giờ nó ở
Mỹ, điện tín gởi từ bên đó dìa nè.
Chú Tám đưa
cái điện tín ra để làm chứng. Tấm
điện tín đã nhàu nát vì chú móc ra móc vô
nhiều lần. Ông Bảy liếc sơ qua rồi
gật gù:
-Nó viết
như vậy là nó khôn dàn trời rồi, nó sợ liên
lụy cho anh đó. Đời bây giờ cẩn thận là
phải. Lỡ một cái là chết. Con nhỏ tính kỹ
thiệt.
Ông Bảy
khen không tiếc lời. Chú Tám nghe con được khen
khoái trong bụng, vỗ vai ông Bảy:
-Thôi
dầu hèn gì cũng thể. Chiều nay anh qua nhà tui. Mình lai
rai ba sợi với đế
quốc doanh chơi. Chút nữa tui về bẻ sẵn
một mớ me dốt để đưa cay. Cha, cây me
sau nhà năm nay đậu quá, hổm rày tui
nói dèm với bả hoài mà bả làm thinh, bây giờ mình có cớ
rồi: nhậu để
mừng đoàn tụ.
Ông
Bảy Năm Trên chặt ngang không vị nể:
-Đoàn
tụ khỉ gì, mới có thơ chớ bộ nó dìa đây
sao mà nói đoàn tụ.
Chú Bảy không
giận trái lại còn vui vẻ:
-Thì
mình nói bậy vậy mà, thấy thơ cũng như
thấy người.
Rồi chú triết
lý:
-Chết
mới hết chứ còn sống là còn gặp. Trái
đất tròn mà!
Chiều hôm
đó ông Bảy Năm Trên được dịp khề
khà ly rượu đế quốc doanh đưa cay
với me dốt để kể chuyện năm trên
về thời con gái của cô Lê với chú Bảy, làm
như chú Bảy không phải là cha của cô Lê. Kể
chuyện đã đời, ông Bảy ngâm thơ ngang
xương:
Chồng gần
không lấy, lại lấy chồng xa
Mai sau cha yếu
mẹ già
Chén cơm ai
đỡ, chén trà ai bưng?
Rồi ông chép
miệng:
-Hồi
đó tới giờ tui ít thấy ông bà mình nói trật, mà từ
hồi kẻ khôn đi học, thằng ngu dạy
đời tới giờ sao tui thấy nhiều chuyện
ngược đời quá. Lấy chồng xa vậy mà cha
mẹ được nhờ. Nay gởi thơ mai gởi
đồ. Cơm nước chè cháo gì cũng có. Còn lấy
chồng gần thì hi hi…
Một
lúc sau ông nói thêm:
-Thằng
cha Mỹ Phước chủ nhà thuốc Tây đằng
chợ gả con cho khỉ
rừng xanh. Con lấy chồng gần mà có giúp đỡ
gì được nó đâu. Vẫn bị đánh tư
sản như thường, nhà bị đuổi lên
đuổi xuống nên nhờ thằng con rể. Nó lên
mặt dàn trời. Ai đời nó nói với ông già vợ
mà nó nói trổng không. Con mình thì nó ngủ, mình thì nó khi
dể. Thằng chả tức cành hông. Lâu lâu nó còn nẹo
tiền sau khi bòn rút đã đời tiền của con gái
thằng chả. Đúng như ông bà mình nói vừa bị cướp ngày, vừa bị
cướp đêm.
Chú Tám vừa
nhăm nhi vừa gật gù đồng ý. Chú thỏa mãn quá
trời. Con mình thì biệt tăm biệt tích vậy mà có
thớ quá, mình được nhờ, mà không bị mang
tiếng gì hết. Như vậy là có phước dàn
trời rồi còn gì. Hổng hơn mấy thằng cha tính
non tính già, đem con dâng cho tụi nó còn bị dằn
vặt, bòn rút? Rồi chú tự thưởng mình thêm
một ly nữa. Rượu đế
quốc doanh bậy bạ vậy mà khi vui uống
cũng bắt đáo để! Cắn vô nửa trái me
dốt thì còn sướng hơn làm vương làm
tướng. Chú còn đang miên mang tận hưởng khoái
lạc thì ông Bảy đập mạnh vô vai:
-Như vậy
anh là người có hạng trong xóm
mình đó nhé. Năm ngoái thằng trưởng phòng công an
phường với thằng tổ trưởng an ninh còn
hăm he mấy người có con di tản ra nước
ngoài chớ năm nay thì hết rồi. Bây giờ nhà
nước cần những người như anh đó anh
Tám. Tui nói rồi để anh coi. Hổng chừng rồi
đây anh được giấy ban khen cho mà coi.
Chú Tám thiệt
thà không hiểu kịp lời ông Bảy Năm Trên nên
hỏi lại:
-Bộ anh nói
giả ngộ sao chớ, tui có biết cách mạng cách
miết gì đâu mà anh nói vậy! Đánh Tây thì tui mới
hụ hợ có vài ba năm gì đó rồi thấy mấy chả
chèn ép quá trời tui bỏ dìa đây tới giờ. Đánh
Mỹ thì tui còn bù trất hơn nữa, có theo mấy
chả hồi nào đâu, đã vậy mà con Lê….
Nói tới
đây chú Tám nín ngang, ý chừng chú muốn nói con Lê với
chồng con đang ở Mỹ nhưng chú sợ vạ
miệng nên thôi.
-Ấy, tui nói
rồi anh coi hổng trúng phóc anh lấy cây anh đập
lên trên đầu tôi.
Ông Bảy
Năm Trên xác nhận:
-Nhà nước
bây giờ sau chiến tranh nên nghèo,
lại bị tụi phản động quấy phá trong
nước không còn cho tiến lên xã hội chủ nghĩa.
Phía Bắc thì bị bọn bá truyền Trung Quốc hăm
he, phía Nam thì bọn tay sai bạo quyền phát động
chiến tranh tiêu hao nên cần tiền ngoại tệ.
Đâu có ngoại tệ để canh tân. Những người
như con Lê gởi tiền bạc, hàng hóa về không
phải giúp nước thì là gì. Mà không có anh thì sao nó gởi? Hỏi
hổng phải anh có công sao? Không cấp bằng khen anh thì
cấp cho ai?
Chú Tám nghe có lý
nên gật gù:
-Anh nói tui
mới thấy. Vậy mà thằng tổ trưởng an
ninh cứ nói mấy thằng già tụi mình không còn lao
động sản xuất được chỉ là
tụi ăn bám. Tụi nó ăn bám thì có. Lớ quớ tui
thà chịu nghèo biểu con đừng gởi đồ dìa
thì Nhà Nước trơ mỏ. Tui nói dậy anh thấy
phải không?
Tuy nói vậy,
cái nghèo vẫn khiến chú Tám chờ đợi hằng
ngày quà của con gái gởi về. Từ
đó một vài tháng chú nhận được một lá
thơ của con. Mỗi lần như vậy chú thiếm
vui mừng hết cỡ, hết khoe người này
lại khoe người kia. Và hôm nay chú nhận
được giấy báo nhận quà. Trong giấy ghi rõ chú
lên Tân Sơn Nhứt đúng tám giờ sáng để lãnh, và
phải cầm theo sổ hộ khẩu.
Thiếm Tám phân
vân hơi trỏng:
-Hổng
biết con Lê gởi gì dìa đây? Vái trời nó khôn vong
gởi mình mấy thứ bán được kha khá tiền
để mình xoay sở, chớ đừng gởi
bánh trái, mắc công đi lãnh hổng lợi ích gì.
Chú Tám rầy
vợ:
-Bà
sao nói năng hổng nghe lọt lỗ tai chút nào hết.
Chuyện này mà cũng vái cái gì. Đồ tới đây
rồi đang nằm chình ình ở Tân Sơn Nhứt mà bà
mới vái thì bộ ông Trời ổng đổi
được sao. Mà tui biết con Lê nó hổng đến
nổi ngốc để gởi dìa mấy thứ
đồ mắc dịch mắc ôn đâu. Tui nói rồi bà
coi có trúng phóc không cho biết! Nó ở xứ văn minh
chứ đâu phải xứ mạt rệp như mình
vậy!
Thiếm Tám
mỉm cười chịu đựng. Thiếm quá quen
thuộc với cái tính làm ông hoàng ông trắm
với vợ của chồng từ ngày mới
cưới tới giờ.
* * *
Chú Tám xuống xe lam
lúc trời mới còn tưng bửng sáng. Cảnh vật
chung quanh vẫn còn ngái ngủ sau một đêm dài. Mấy
năm trước chú có đi qua đây; chợ trời
Lăng Cha Cả nhộn nhịp người mua kẻ bán,
xập hàng tùm lum tà la mà bây giờ coi trống trơn,
lạnh lẽo làm chú khớp ngang, phân vân
không hiểu mình tới trúng chỗ không. Chú hỏi
người tài xế xe lam cổng vô chỗ
lãnh đồ từ ngoại quốc gởi về.
-Bây giờ còn
sớm, bác lại đằng đầu hẻm kia.
Anh vừa
chỉ vừa cười:
-Chỗ đó
trước đây là đường vào động
của mấy chú GI ngơ ngác, chỗ có mấy đứa
nhỏ đi ra, đi vô đó đứng đợi,
tới giờ sẽ có xe vô trỏng lãnh.
Chú Tám lững thững
đi về phía có ánh đèn nơi anh tài xế xe lam
chỉ. Mấy đứa nhỏ chạy ra mời níu
một cách thân thiện:
-Ông
Hai ngồi đây đi ông Hai. Ăn miếng mì thịt
nghe?
-Bác ngồi
nghỉ đây, uống cà phê đi bác. Chưa tới
giờ đâu!
Vài người
đã tới trước giờ tò mò nhìn chú. Chú hỏi bâng
quơ không để ý tới lời mời mọc:
-Hổng
biết chừng nào mới được vô hé?
Một bà nhanh
nhẩu:
-Độ tám
giờ thì có xe nhà nước cho vô, mỗi người góp ngàn
rưởi tiền tổn phí
xăng nhớt.
Chú Tám nghĩ
thầm:
-Bộ đây vô
trỏng xa lắm sao cà? Từ Gò Đen lên đây mấy
trận xe lam mới hết năm ngàn. Ở
đây vô trỏng nhà nước ăn ngàn rưởi thì chắc
Tân Sơn Nhứt này rộng lắm. Ừ
mà phải rộng như vậy mới đủ chỗ
chứa đồ gởi về. Biết bao nhiêu
người đi. Họ gởi đồ dìa, nếu chỗ
nhỏ lấy đâu mà chứa?
Nhưng tánh
tiếc tiền làm chú đặt câu hỏi:
-Mà bận ra có
tốn tiền hông?
Chú chỉ
thắc mắc về tiền phải trả chớ không
thắc mắc về tiền có thể trả. Tiền
ăn uống là tiền có thể không cần xài. Chú nghĩ
thầm: Mình ráng nhịn lát nữa dìa ăn cho ngon.
Có tiếng
một đứa nhỏ nào đó chẩu mỏ vô giọng
đểu cáng.
-Hổng tốn
cũng được nếu ông già chịu khó đi
bộ, cha hà tiện hoài. Mỗi lần lãnh
được cả chục ngàn đồng, có vài
đồng mà cũng tiếc!
Chú Tám giận
cành hông nhưng chú làm thinh. Mình có nói gì đâu mà nó dằn vặt
mình vậy cà? Lại còn kêu bằng ông già này ông già nọ.
Bộ mình không đáng tuổi cha nó sao? Rồi chú lảng
ra chỗ khác để lại sau lưng
những tiếng léo nhéo của mấy đứa nhỏ
mất dạy:
-Hừ! Hà
tiện gắt máu. Bữa nào cũng gặp mấy ông già
nầy mở hàng thì mắc phong lông hết trọi. Xui hôm
qua tới giờ còn xui. Chắc phải đốt phong lông
mới được!
Chầu chực
tới bốn giờ chiều Chú Tám mới
được kêu tới nhận hàng. Chú đang đói
bụng dữ tợn. Từ sáng tới giờ có gì
dằn bụng đâu. Chờ hoài chờ hủy. Củ
khoai mì ăn trước khi lên đường đã tiêu
đâu mất rồi, làm cho chú thấy sự chờ
đợi là cả một cực hình. Chú nhớ tới
lời ông Bảy Năm Trên: Ở nước xã hội
chủ nghĩa mình phải xếp hàng cả ngày.
Đừng mất bình tĩnh, phải kiên nhẫn. Khi nghe
đến tên mình chú đâm lo. Hộp
quà bự xộn được đẩy ra trước
mặt chú, nó đẹp đẽ, sạch sẽ nhưng
có dấu mở ra và dán lại ở bên hông. Chú phân vân. Ai mở
ra trước vậy cà? Mình tính
đem dìa vợ chồng cùng mở
ra để cùng đoán coi con
Lê nó gởi gì dìa. Cho bả mừng vậy mà. Vợ
chồng già lâu lâu chỉ nhờ có chuyện này để
hủ hỉ với nhau.
Tiếng
người cán bộ, giọng Bắc, lạnh
lùng trống không:
-Ký
tên vào đây xác nhận đã nhận
đủ và không có gì thắc mắc khiếu nại!
Chú Tám cầm cây viết lên tính ký
bỗng chú hỏi.
-Gói
này của tui hả? Mà ai
mở ra trước vậy?
Tên cán
bộ trả lời quẹo đeo:
-Nhà nước!
Bộ không muốn cho nhà nước xét hả?
Biết đâu tụi nó nhân mình
cho gởi quà về cho vào
đấy những món hàng
phản động, chống phá
cách mạng, tuyên truyền sách động hay văn hoá đồi
trụy.
Rồi
hắn đánh đòn thực tế hơn:
- Thắc mắc hử? Ký vào chỗ này. Đi về
chờ giải quyết sau. Chừng nào ở đây giải quyết xong sẽ
có giấy báo trở lại
nhận hàng.
Chú
Tám không dè câu hỏi của mình coi chơi chơi
vậy mà đưa đến cái
khó khăn chú không lường
trước được, có thể không
nhận được quà hay có thể mang tội tày trời nào chắc, chú bèn thả
bàn toán Tàu trong
đầu. Chú giả lả:
-Đâu có! Tui hỏi
cho biết dậy mà! Đâu..
ký ở đâu?
Tên cán bộ
vẫn không đổi thái độ:
-Chỗ này.
Nhưng phải đóng thuế đã. Thuế bảy trăm tám mươi nhăm
đồng. Tiền thuế
chín mét hàng hai trăm bảy mươi
đồng, mười hộp kem Hoa Lan
hai trăm, hai gói bột ngọt bốn
chục, ba hộp sâm cao ly
trăm rưỡi. Cộng với
tiền thuế thuốc linh tinh và tiền
tồn kho sáu mươi nhăm,
vị chi là sáu trăm sáu mươi nhăm
đồng. Có đem theo tiền không?
Chú
Tám như rớt từ cung trăng xuống,
chú chặc lưỡi:
-Chết
hôn. Lúc đi mình cẩn thận đưa tiền
bả giữ, mình chỉ
cầm có mười ngàn đủ tiền xe
cộ bây giờ tiền đâu mà đóng thuế. Chú nặn trán suy nghĩ và thất
vọng. Giấy bảo
lãnh chỉ biểu đem
theo sổ hộ khẩu, đâu có
nói đến
tiền bạc thuế má
gì đâu. Chú đứng
tần ngần mặt thộn ra.
Tên cán Bộ hỏi,
giọng bực bội:
-Không
có tiền hả. Khi nào có tiền trở lại.
Phải đóng thuế mới lãnh hàng ra
được.
Rồi
hắn đẩy gối hàng ra
một bên, sửa soạn kêu tên
người khác.
Chú Tám nhìn gói quà
mà lòng đau như xé. Nó đó
mà mình không nhận được. Đúng
như ông bà mình nói: Cơm đưa tới miệng
còn chưa chắc được
ăn. Nghe kêu tên
mình mừng thấy ông bà
ông vải mà bây giờ phải xách đít
về không hổng biết chừng
nào mới lãnh được. Chú đứng
như trời trồng, nhìn chầm bẩm cái tên
và địa chỉ của mình trên gói
hàng. Đúng là chữ của con Lê rồi. Bỗng nhiên
Chú muốn ứa
nước mắt sống.
Tiếng
tên cán Bộ kêu tên người khác rồi
người khác làm Chú đau lòng
hơn. Họ kế tiếp nhau lấn Chú xa dần. Chú
không còn biết đói bụng là gì.
Mắt Chú như bị gói quà thôi
miên. Giờ đây nó
đang từ từ cách rời
xa Chú như lúc nhỏ Chú
chơi thả tàu ở
ao, tàu bị nước
đánh ra xa Chú chỉ biết nhìn mà
không biết làm gì khác hơn.
Lúc đó Chú ước ao phải chi có ông tiên nào đi qua hóa phép
cho tàu Chú trở vô bờ
lại. Bây giờ Chú lớn rồi, Chú
không còn ước ao có ông tiên
nữa, nhưng cũng
chỉ
biết đứng
nhìn thôi. Chú chớp
chớp nước mắt để
nước mắt khỏi trào ra.
Lê ơi, con có biết cảnh nầy?
Có ai vỗ nhẹ
vào lưng Chú:
-Chào Bác,
Bác đi nhận
hàng từ ngoại quốc gởi về hả?
Chú Tám không
trả lời, Chú khinh khỉnh quay
đi. Thằng hỏi dị hợm! Ai vô đây chơi được? Ai ở không
mà vô đây chơi?
Người
thanh niên không giận vì thái độ giận cá chém thớt
của Chú, tiếp tục thân thiện:
-Cháu cũng
đi lãnh quà mà chưa tới tên. Chú bị chuyện gì
trục trặc vậy?
-Họ biểu
đóng thuế, mà tui không có đem theo tiền.
-Vậy hả?
Mắc công quá há. Cháu cũng bị cảnh đó 6 tháng
trước. Họ biểu về đợi giấy báo
lại lần nữa. Chờ 6 tháng nay mới nhận
được giấy báo lãnh hai ngày hôm qua. Họ bỏ
hồ sơ mình xuống cuối.
Chú Tám làm mặt
lanh:
-Bộ giống
như đi mua hàng hợp tác xã vậy hả? Họ kêu tên
mình không có ở đó, họ để hộ khẩu
xuống dưới chót. Bộ ở đây cũng làm như
vậy hả?
Người
thanh niên cười vui vẻ:
-Dạ Bác nói
đúng? Ở đâu cũng làm vậy mà thôi.
Nhiều quá họ đâu có thì giờ làm giấy đi làm
giấy lại hoài.
Rồi anh ta
hỏi nhỏ:
-Mà Bác bị
đóng thuế bao nhiêu?
-Tui nhớ không
rõ, đâu hơn bảy trăm đồng mới, hổng
biết bao nhiêu đồng tiền mình. Tiền mới cũ
tui lộn xộn lắm, tính không ra.
-Mà Bác có nghe Bác
được gởi gì về?
Chú Tám buồn
buồn:
-Nghe đâu
như có 9 thước hàng và 10 hộp kem Hoa-Lan. Tui hổng
biết kem Hoa-Lan là kem gì. Hổng biết phải cà lem hông.
Mà chắc hông phải đâu. Chảy hết còn gì?
Người
thanh niên bật cười:
-Đó là kem thoa
mặt cho đàn bà. Nó là đồ mỹ phẩm. Thứ
nầy đóng thuế nặng nhưng bán ra chỉ có 2, 3
đồng thôi. Ai gởi cho Bác mà kỳ vậy? Sao Bác không
biểu họ gửi thứ gì về ít bị đóng
thuế mà bán ra được khá khá tiền phải có
lợi hơn không?
-Vậy hả?
Tui đâu có biết. Mà tui với bả đâu có
cần thứ kem đó làm gì? Bả già rồi. Hồi nào
giờ Bả đâu có xức kem xức kiết gì đâu.
Rồi Chú
từ giã:
-Thôi
Cậu ở lại, tui dìa. Chờ sớm mơi tới
giờ đói bụng muốn rã ruột mà phải dìa tay
không.
Người
thanh niên chận Chú lại nói nhỏ:
-Cháu thấy Bác tội
nghiệp cũng muốn giúp, nhưng
mà số tiền nhiều quá, gần bốn trăm ngàn
lận. Mà Bác ở đâu?
-Tui ở Gò Đen. Xin
giấy phép đi đường cũng hết một
buổi. Chỉ đi được có một
ngày.
-Cháu ở Nhà Bè lận.
Phải chi ở gần cháu đưa Bác mượn đỡ
rồi một hai hôm xuống thăm Bác nhận lại sau.
Mình phải giúp đỡ nhau khi khó khăn túng ngặt.
Nhưng mà…
Anh ta chắc
lưỡi, làm bộ suy nghĩ rồi ấp úng:
-Cháu đề nghị
như vầy Bác nghe có phải không rồi quyết
định sau. Cháu đưa tiền Bác đóng thuế.
Bác trả cháu bằng 5 thước hàng và mười
hộp kem Hoa Lan. Bác cho cháu một vài món thuốc tây.
Cũng như cháu bán đồ dùm Bác vậy mà. Bác hổng
biết chứ đem ra chợ trời tụi nó mua rẻ
mạt mà nhiều khi con bị gạt lấy mất đồ
nữa. Tụi làm ăn ở chợ trời hổng tin
nổi đâu.
Chú Bảy suy
nghĩ thật nhanh: Mình còn lại 4 thước
vải, kem thì mình hổng cần rồi, thuốc tây thì
mình đâu biết thuốc gì trị bịnh gì. Thôi
chịu đại cho rồi. Nói qua nói lại hết thì
giờ. Hổng biết chừng nào mới được
kêu trở lại lần nữa. Mỗi lần đi là
mỗi lần khó.
* * *
Thiếm Tám mặt
mày tươi rói ra mừng chồng!
-Dữ thần
hông, đi lâu quá trời. Chờ muốn rục
xương sống từ lúc 5 giờ sáng tới giờ.
Rồi Thiếm
ước thầm trong bụng:
-Ưng
ai nó gởi đồ dìa nhiều nhiều để
vợ chồng già qua khỏi cơn túng ngặt này.
Thiếm vừa đỡ
gói đồ trên tay người chồng vừa nhìn Chú Tám
áy náy:
-Ông đi sao lâu
dậy? Có mệt lắm hông? Cơm nước gì chưa?
Chú Tám không thèm
trả lời, Chú quạu quọ
bước vô nhà nhìn xéo về cái lồng bàn đậy mâm
cơm. Đói muốn rã ruột mà còn gặp chuyện
buồn. Đồ con gái gởi về
bị chúng lấy hết phân nữa vì tiền thuế.
Không biết thuế gì mà mắc dàn
trời, gần bốn trăm ngàn đồng bạc. Thiếm
Tám lẽo đẽo đi theo chồng. Chú Tám nói mà không
quay lại:
-Đó
Bà mở ra coi. Tui mệt quá rồi.
Thiếm Tám
vừa cười mỉm mỉm vừa lắc gói hàng. Bỗng
Thiếm kêu giựt ngược:
-Ông ơi, sao
lỏng lẻo vậy nè?
Thiếm Tám trả
lời luôn:
-Bộ họ
ăn bớt hả?
Chú Tám biết
chuyện này rồi, Chú bực mình quay lại chưa
kịp trả lời thì có tiếng khàn khàn của tên
trưởng phòng công an xã trước cửa:
-Có Chú Tám
Thiếm Tám ở nhà không?
Chú Tám nói
thầm thì với vợ:
-Không biết có
chuyện gì mà thằng này nó kiếm mình giờ nầy?
Mấy thằng
công an mà kiếm thì chắc là không có chuyện tốt lành
gì.
Chú nói lớn:
-Dạ có!
Hắn đon
đả:
-À Chú Tám về tới
rồi à!
Rồi hắn
bước vào nhà không cần đợi mời. Mang
tiếng trưởng phòng công an như hắn mà phải
lên tiếng trước khi vào nhà là nhẹ thể quá
rồi. Hắn liếc mắt lên gói quà nói giọng tấn
ơn:
-Hôm qua Chú xin phép xin
đi thành phố Hồ Chí Minh, thông cảm lắm mới
cấp giấy phép sớm. Bà con mình mà. Chớ người
khác thì phải đợi cả tuần. Lúc nầy công
việc nhiều quá mà nhân viên thì bận công tác đột
xuất hoài.
Chú Tám và
Thiếm Tám trao đổi cái nhìn với nhau. Chú chỉ
biết vuốt đuôi trong khi chờ đợi nó
muốn gì.
-Dạ tui xin cám ơn
ông trưởng phòng.
Tên công an
ngồi xuống cạnh đó, không kịp mời. Tự
nhiên như thanh niên Hà Nội. Hắn nói giọng chậm
rãi vừa cố làm thân, vừa nói giọng của kẻ
cầm quyền ra lệnh.
-Lát nữa 7 giờ
rưỡi, mời Chú đi họp tổ. Bữa nay có
một đồng chí trên quận xuống thuyết trình
đề tài rất hấp dẫn: Đế Quốc Mỹ là con đỉa hai vòi. Xin
Chú đến đúng giờ. Tôi cũng có ở đó
nữa.
Chú Tám cố nén
cái thở dài, nói nhỏ xụi lơ:
-Dạ, ăn cơm xong
tui sẽ đến.
Hắn làm
bộ đứng dậy.
-Thôi tui về để
Bác xơi cơm. Mà gói hàng đây à? Bác có thể mở ra xem
tí được không? Hàng bên Mỹ không tốt và bền
bằng hàng của Liên Xô ta, tuy vậy nó có cái mã bề ngoài
đẹp đẽ. Tui muốn xem để chúng ta cùng
chia vui vậy mà. Mình ở trong một xã như ở trong
một gia đình lớn.
Chú Tám ngần
ngừ, đưa mắt hỏi ý kiến vợ. Thiếm
Tám làm bộ không thấy cứ tiếp tục đủng
đỉnh sửa soạn lại hai đôi đũa trong
mâm cơm. Hắn nói tiếp:
-Tụi Mỹ nó
đểu lắm. Mình đánh với nó hơn hai chục
năm nó mới chịu cút đi mà vẫn chưa chịu
bỏ cuộc, vẫn tìm cách phá hoại cách mạng. Tụi
nó gởi tài liệu chống phá cách mạng về mãi à!
Tụi tui ở đằng cơ quan nhờ quần chúng
giác ngộ chỉ điểm đã phát hiện nhiều
lần rồi.
Vợ chồng
Chú Tám xanh mặt, thằng nầy muốn gì ở đây mà
giở giọng doạ nạt nói xa nói gần. Nếu
người khác thì dễ đối phó. Chú tuy
thiệt thà, nhưng cũng đủ miệng
lưỡi để đối phó, đằng nầy nó
là xếp công an chỗ mình,
đời thiệt éo le. Lúc mình làm cách mạng thì nó
chắc còn mũi dãi lùm tùm, ở truồng dòng dõng
tắm nước mưa. Mình đã thấm thía cái cách
mạng đó nên rã hùn không
chơi nữa. Bây giờ nó nhơn danh bảo vệ cái
cách mạng mình chối bỏ để dòm hành, bắt
chẹt mình… Chú không thèm dấu diếm
tiếng thở dài, quay lại nói với vợ:
-Đâu Bà nó mở ra coi
con nó gởi gì dìa, sẵn có ông trưởng phòng đây
đến chia vui với mình. Tui ăn qua loa
ba hột cơm tối rồi còn đi họp.
Thiếm Tám
trả lời hập hực, một thái độ ít
thấy từ ngày cưới nhau đến giờ.
-Thì ông mở hổng
được sao, phải tui mới được?
Hắn ngó Thiếm
rồi quay lại ngó Chú, chắc
hắn giận lắm nhưng cố nén. Hắn châm
điếu thuốc Phù Đổng, hút một hơn dài
để dằn cơn giận và lấy lại vẻ
tự nhiên.
Để không
khí khỏi ngột ngạt, Chú Tám giả lả phân bua:
-Ông
trưởng phòng thấy đó, nhiều khi bả chướng
vô lý hết sức, tui chịu đựng mấy
chục năm nay rồi lận.
Hắn
đỡ lời:
-Có lẽ Thiếm
muốn dành cho Chú danh dự mở quà vì Chú có công lao đi
nhận lãnh về. Vậy cũng tốt thôi. Ta tranh
thủ thời gian để còn đi họp. Buổi
họp tối nay quan trọng lắm ta không thể trễ
được.
Gói hàng
được mở ra, ba cái đầu chụm lại.
Nhìn xuống đáy hộp khi tất
cả mọi thứ đều được lấy ra
đặt lên bàn: xấp vải mỏng dánh, mấy gói
thuốc thông thường, 2 gói bột
ngọt, 2 gói thuốc dán, mấy chai dầu xanh, một bao
rau câu, 2 gói
sâm Cao Ly, một
lá thư, 2 hộp kem Hoa Lan.
Hắn cầm
hộp đựng quà lên xăm xoi:
-Cái hộp này chẳng
có gì đặc biệt,
chắc chẳng có gì dấu trong đó. Hai hộp kem này tui
đem về cơ quan nghiên cứu. Đời bây giờ
gián điệp tinh vi lắm. Gì cũng có thể ngụy
trang được hết. Nhiều khi họ dấu
dưới đáy hộp đồ quốc
cấm hay chuyển về đây hóa
chất bí mật ngụy trang dưới hình thức
mỹ phẫm. Khi nào nghiên cứu xong, cơ quan sẽ
gởi giấy mời Chú đến lãnh về.
Thiếm Tám
bực mình nói cho hả tức:
-Tôi chắc chắn không
có gì bất hợp pháp. Sau khi nghiên cứu xong, ông trưởng
phòng cứ liệng vô thùng
rác, đừng tính chuyện gởi lại làm gì cho mất
công mất linh. Lần sau tui biểu nó gởi món gì có
thể nhìn thấu qua được để khỏi
nhọc lòng ông trưởng phòng.
Hắn cố
tình không hiểu:
-Vứt chi cho phí của giời, ta có thể cho vào hộp trở
lại nếu khi lấy ra ta chứa trong cái gì sạch
sạch. Thứ nầy để đàn bà thoa mặt
rất tốt. Hắn vừa nói vừa cho hai hộp kem
vào túi quần xùng xình của hắn. Ta phải tận
dụng phế thải và phát huy sáng
kiến, đó là lời chỉ dẫn sáng suốt của
Đảng và nhà nước.
Chú Tám nói
điều ơn nghĩa:
-Thôi coi như vợ
chồng tôi biếu bà nhà. Bà nhà tui cũng không cần
thứ quỷ quái đó làm gì. Chú nhìn về phía vợ
thật mau vừa kịp bắt gặp tia sáng bất mãn
trong ánh mắt bà vợ. Chú làm bộ ngầy ngà Thiếm:
-Thôi Bà đem
cất mấy thứ lỉnh kỉnh này đi, lấy chỗ
rót nước mời ông trưởng phòng. Rồi dọn
cơm tui ăn để còn đi họp.
* * *
Tên cán bộ trên
bàn thuyết trình viên nói thật hăng say. Hắn
vung tay bên nầy, quơ tay bên kia bọt mồm vung vãi tùm
lum tà la hai bên mép:
-Bác Hồ thật
sáng suốt khi ví đế Quốc Mỹ với con
đỉa hai vòi. Thật không còn hình ảnh ví von nào
đúng hơn. Đỉa hai vòi hút máu người bằng
cả hai đầu. Đế Quốc Mỹ hút máu nhân dân
thế giới cũng bằng hai vòi. Một vòi nó bóc
lột nhân dân trong nước. Nó làm cho nhân dân Mỹ ngày
càng nghèo đói. Một vòi nó hút máu các dân tộc
nhược tiểu khiến cho các dân tộc nầy ngày
càng đói khổ, cơ cực, tài nguyên ngày càng khô
kiệt. Bác Hồ vô vàn kính yêu của nhân dân ta đã
nhận định rất cao siêu và chí lý
rằng…
Mặc cho tên
thuyết trình viên nói nhăng nói cuội, trên trời
dưới đất. Dưới nầy Chú Tám tâm sự
với ông Bảy Năm Trên:
-Từ cha sanh mẹ
đẻ tới giờ tui mới nghe con đỉa hai
vòi. Hồi trước tới giờ tui chỉ nghe
đỉa con, đỉa mẹ, đỉa mén, đỉa
trâu chớ có nghe chuyện con đỉa hai vòi đâu. Bây
giờ tui mới hiểu nghĩa con đỉa hai vòi là
tụi cầm quyền. Tụi ở Mỹ bị
đỉa hai vòi hút máu quá nên nghèo không thể gởi
đồ dìa cho mình nhiều hơn. Ở xứ mình
trước khi nhận quà từ ngoại quốc gởi
về mình bị vòi đỉa thuế hút máu. Sau khi đi
tới nhà còn bị vòi công an hút thêm lần
nữa.
Rồi Chú
cười:
-Sau khi bị con
đỉa hai vòi hút máu, gói đồ
của con Lê, ốm nhom, ốm nhách,
nhẹ hều nhẹ hểnh.
Ông Bảy Năm Trên
thêm:
-Chưa hết đâu,
thằng mà anh nói giúp đỡ anh ở Tân Sơn Nhứt
cũng là một vòi đỉa thôi. Vòi mới mọc ra sau
nầy. Vòi ăn theo. Nó chịu ăn
với tụi trong đó để bắt chẹt anh
đó chớ. Lúc nầy ai mà ở
không vô đó làm chuyện bao đồng. Chúng ta, nhân dân
Việt Nam mình bây giờ không bị nạn con đỉa
hai vòi mà con đỉa cả chục vòi, cả trăm vòi
lận. Bác Hồ của tụi nó là thánh cũng không
thể nào tưởng tượng được con
đỉa cộng sản một trăm vòi đang hút máu
nhân dân Việt Nam.
Rồi ông hỏi
nhỏ:
-Anh nói thằng đó
lấy hết mười hộp kem Hoa Lan sao lại còn hai
hộp cho thằng công an bợ hay vậy?
Chú Tám cười gượng
ngạo, rồi nói bằng một giọng thật cảm
động:
-Tui năn nỉ nó
lấy một hộp sâm cao Ly
chừa hai hộp kem lại để
bả thử bôi coi sao. Mấy
tháng sau này bả lao
động xã hội chủ nghĩa nhiều
quá nên da mặt xần xùi đen đúa
quá.
Ngưng một lúc lâu Chú nói như tâm sự:
-Mà hồi đó tới
giờ tui có mua được cho bả
một thứ mỹ phẩm nào đâu.
Mỹ phẩm sang nhứt của bả là xà
bông Cô-Ba, bồ kết với
dầu dừa thôi.
Ông
Bảy Năm Trên vỗ đùi
cái chách vừa ngó chừng lên bàn thuyết trình
vừa kề tai Chú Tám nói nhỏ:
-Tôi hiểu rồi, ông
bạn già muốn cho chỉ
ở nhà, trắng da dài tóc chứ gì?
Rồi Ông nói một câu khó hiểu:
-Nhưng
trước khi muốn cho bả trắng
da dài tóc thì anh
phải chặt đầu mấy con đỉa đi.
Ông nói phần cuối câu thật lớn.
Mấy
người lối xóm ngồi gần nhìn hai ông
bạn già, ngơ ngác.
NGUYỄN VĂN
SÂM.
(Trích Câu Hò Vân Tiên)