Giải thưởng danh giá của sân khấu Cải lương thời hoàng kim

Thi hoàng kim ca ngh thut Ci lương, người ái mộkhó quên giải Thanh Tâm, mt gii thưng không t chức thi th mà do các thành viêntrong Ban tuyn chn theo dõi quá tnh hot động ca các ngh tr thời by giờ trong sut mtm đ trao Huy chương Vàng(HCV) với 3 tiêu chí: thanh (làn i),sắc(sc vóc)và đo đc.

Từ khóa: Ci lương;Son gi; Thanhm; Giải thưng; Ngh sĩ; Sân khấu; Đo din.

Lần theonhng tài liệu nghiên cu về sân khấu Cải lương, năm 1957, ký gi kịchtrường uy tín nhất làng báo Sài Gòn - ông Trn Tấn Quốc (bút danh Thanh Tâm), ch tờ báoTiếngDội ý tưởng thành lập giải thưởng đu tiên dành cho sân khấu Cải lương. Ban tuyển chọn chấm giải gồm các đạo diễn sân khấu, thầy tuồng(tc soạn giả) nổi tiếng lúc bấy giờ như: Nghệsĩ nhân dân (NSND) Phùng Hà, Ngh sĩ (NS) Bảy Nhiêu, NS. Duy Lân,Soạngiả (SG) Điêu Huyền, SG Kiên Giang, SG Hà Triều, SG Viễn Châu;cùng các ký gi kịch trường uy tíntrên diễn đàn báo giới như: Trần Tấn Quốc, Ngọc Linh, Nguyễn Ang Ca, Lê Hiền, Phong Vân, Hoài Ngọc,Bạch Tùng Hương, Việt Định Phương, Sĩ Trung... Tất c thành viên Ban tuyểnchọn đến tng đoàn hát theo dõi các diễn viên tr ca, diễn thông qua các v tuồng do đoàndàn dng nhằm chọn la người xng đáng đ trao giải.

V phầncác nghệ trẻ đều không biết Ban giám khảo ai? H đi xem lúc nào? Chínhvìvậy mà xuyên suốt một năm, nhng ơng mặt triển vọng của sân khấu Cải lương thời điểm đó phải luôn ca - diễn t tế, sống hết nh với vai diễn trên sân khấu. Không chỉ nỗ lcvngh nghiệp, bản thân các diễn viên trẻ còn phải ra sc trui rèn v mặt đạo đc, ng xửvi thế hệ đi trước và công chúng thật lễ độ, chuẩn mc. Nếu b mang tai tiếng v tình ái, hoặcdính” vào bấtkvụ xì căng đan nào thì sbị loại ngay tc khắc.

Thời đó, mỗi gánh hát đều một vài ngôi sao trẻ, s hữu giọng ca tuyệt hảo và phong cáchdiễn chng chạc, tinhthầnyêu nghề kính nghiệp cao. Nhngtài năng trinvọng” này được các bu gánh đầu k căn cơ, bài bn. Mỗi gánh hát chomờinhng thầy tuồng,đạo diễn, thầy đờn giỏi chuyên môn về hướng dẫn tận tình, giao cho các diễn viên tim lc đảm nhận những vai diễn theo kiểu đo ni đóng giày nhằm khai thác tối đa s trường của các nghệ trẻ, đ tạo dng thương hiệu” cho gánh hát của mình.Nhvy mà hầu hết các nghệ sĩ đoạt Huy cơng Vàng (HCV) giải Thanh Tâm khi tuổi đời còn rất trẻ (khoảng từ 16 đến 20 tuổi).

Nời đầu tiên đoạt gii Thanh Tâm đào Thanh Nga (ái n bầuThơ, chủ gánhhát Thanh Minh - Thanh Nga) vào năm 1958, khi 17 tuổi. Lần lượt tiếp theo đó nhngcô đào, chàng kép của sân khấu Cải lương như: Hùng Minh, Lan Chi (1959); Ngọc Giàu, BíchSơn(1960); Thanh Thanh Hoa (1961); Ngọc Hương, Ánh Hồng (1962); Bạch Tuyết, KimLoan(tc Mng Tuyền), Trương Ánh Loan, Tấn Tài, Diệp Lang, Thanh (1963);L Thủy,Thanh Sang (1964);Thanh Nguyệt, Bo Bo Hoàng (1965); Phưng Liên, Phương Quang, (1966); M Châu, Ngọc Bích, BảoQuốc, Phương Bình(1967).

Song song với việctrao Huy cơng Vàng cho các diễn viêntrtriển vng, năm 1965, giải Thanh Tâm còn m rộng cấp thêm bằng danh dự cho hạng mục Diễn viên xuất sắctrong năm” và “V tung haynhấttrong năm”. Nhng nghệ vinh d nhận được Huy cơng Vàng Xut sắc của giải thưởng danh g này gồm có:Hu Phưc, Bạch Tuyết (1965);Thành Được, Thanh Nga (1966); Thanh Hải, Ngọc Giàu (1967). Riêng V tuồng hay nhấttrong năm thì có Nỗi buồn con gái (còn tên gọi khác “Tần Nương Thất) của b đôisoạn gi Hà Triều và Hoa Phượng (1965); Nước biển mưa nguồn” ca Nguyễn Thành Châu(tc NSND - SG Năm Châu) và Tiếng hạc trong trăng” của soạn gi Yên Ba và soạn gi Loan Thảo (1966).

Tất cả các Huycơng Vàng gii Thanh Tâm đềuvụt ng têntuổi,trở thành đào - kép ăn khách của sân khấu Cải lương. Thậm chí, h còn đưc báo giới và người ái m tấn phong cho các m danh d thương như: “N hoàng sân khấu” Thanh Nga, Hoàng đế đĩanha” Tấn Tài, “N hoàng kiếm hiệp M Châu, Hoa khôi Cải lương Mộng Tuyền, Cải lương chi bảo” Bch Tuyết, Vua Tao Đàn Thanh Hải…V sau, rất nhiều ngh trong s 24Huy cơng Vàng giải Thanh Tâm còn được n nước Việt Nam phong tặng danh hiệu caoquý như danh hiệu Nghệ nhân dân (gồm có:DiệpLang, Ngọc Giàu, Bạch Tuyết, L Thủy) và Nghệ ưu tú” (thì có: Thanh Nga, Thanh Sang, Ngọc Hương, Ánh Hồng, Hùng Minh,Thanh Nguyệt, Phương Quang, M Châu và Bảo Quốc).

Mặc dù chỉ tồn tại tròn một thập niên (1957 - 1967), nhưng giải Thanh Tâm đã gieo vào lòng người ái m dấu ấn k phai vì tất cả các ngh đoạt giải đều phong cách ca -diễn không trùng khớp với nhau. Mỗi người sở hu một cht giọng, một bản lĩnh ca - diễnriêng biệt, đại diện cho thương hiệu” của đoàn hát. Chẳng hạn khi nhắc đến đôi bạn diễnThanh Nga- Thanh Sang công chúng nghĩ ngay đến sân khu Thanh Minh - Thanh Nga củabà bầu Thơ; hay Bạch Tuyết - Thành Được đoàn D Hương; còn Phương Quang và Phượng Liên là của gánh hát Kim Chưởng…

Đến tận bây giờ, các Huy cơng Vàng giải Thanh Tâm ngày nào vẫn gi uy tín, vẫn được giới nghề và côngchúng n phục tài năng. Đặc biệt, trong s đó một số ngh vẫn bền b với nghề, điển hình như: NSND Bạch Tuyết, NSND L Thủy, NSND Ngọc Giàu chẳng hn… H vẫn âm thầm,lặng lẽ cống hiến chodisản Cải lương Nam Bộ. H xứng đáng tấm ơng ng chothế hệ sau học tập, noi theo.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Tuấn Giang. (1997). Ca nhạc sân khu Ci lương, Nxb. Văn hóadântộc.

2. Nhiều tác giả.(1987). Lch sửsân khu VitNam, Viện sân khấuxuất bản.

3. Nhiều tác giả. (2014). Tin Giang - cái nôi ngh thut Cải lương, K yếu Tọa đàm, Ủy ban Nhân dântỉnhTiền Giang.

4. Hunh Công Tín. (cb). (2016). n hóa Cải lươngNamB, Nxb. Văn nghệ TP.HCM.

5. Trương Bỉnh Tòng. (1995). Nghệ thuật ci lươngnhng trang s,Nxb. Sân khấu, Hà Ni.

6. Minh Trị. (2007). 7 gương mặt nghệ sỹ ci lương Nam bộ, Nxb. Văn nghệ.

7. http://vnca.cand.com.vn/doi-song-van-hoa/Thanh-Tam-Giai-thuong-lung-lay-mot-thoi-495659/